Innovatief landbouwinitiatief bespaart CO₂-uitstoot van 165 huishoudens en verbetert de bodemkwaliteit op grote schaal.

In een tijd waarin duurzaamheid hoog op de maatschappelijke agenda staat, presenteert Agricycling een veelbelovend alternatief voor kunstmest. De coöperatie recyclet nutriënten uit reststromen via de landbouwbodem en zet deze efficiënt om in nieuwe grondstoffen. Uit het gepresenteerde waarderapport blijkt dat het composteerinitiatief van Agricycling niet alleen bijdraagt aan de verduurzaming van boerenbedrijven, maar ook substantiële maatschappelijke meerwaarde oplevert. In 2024 zorgde Agricycling voor een CO₂-besparing van ruim 3 miljoen kilo, een verbetering van de waterberging op 356 hectare grond én een circulaire aanpak voor reststromen uit de aangesloten gemeenten.

Agricycling Fryslân Coöperatief is een coöperatie van 170 boeren die hun grond inzetten om lokale reststromen – zoals bermgras – te composteren tot hoogwaardige meststof. Deze compost vervangt kunstmest en draagt bij aan een gezonde bodem én minder stikstofuitstoot. Zo profiteren de aangesloten boeren van kostenbesparing en bodemverbetering. Voor de aanvoer van lokale reststromen wordt samengewerkt met diverse gemeenten – waaronder Leeuwarden, Súdwest-Fryslân, De Fryske Marren, Heerenveen, Noardeast-Fryslân en Waadhoeke.

Uitstoot van 165 huishoudens bespaard
Uit het waarderapport, opgesteld door een onafhankelijk bureau, blijkt dat de werkwijze in 2024 leidde tot onder andere een besparing van €225.000 aan kunstmest, 3,1 miljoen kilo minder CO₂-uitstoot – vergelijkbaar met de uitstoot van 165 huishoudens – en een maatschappelijke waarde van ruim €3 miljoen door verminderd stikstofgebruik.

“Door reststromen lokaal te benutten, maken we de kringloop rond. Dit model laat zien dat verduurzaming in de landbouw en gemeentelijke reststroomverwerking hand in hand kunnen gaan,” aldus Pieter van der Valk, initiatiefnemer van Agricycling.

De ambitie van Agricycling is groot. Daarmee zet de coöperatie vol in op een landbouwsysteem dat niet draait om meer productie, maar om hergebruik van waardevolle nutriënten – met als resultaat een gezondere landbouwbodem.

Gemeenten omarmen circulaire aanpak
Ook de deelnemende gemeenten zijn positief over de aanpak. Wethouder Lucienne Boelsma (gemeente De Fryske Marren) zegt hierover: “Dizze gearwurking is in wichtige stap rjochting natuer-ynklusive lânbou en in sirkulêre ekonomy. Wy hoopje dat oare gemeenten yn Fryslân én de rest fan Nederlân it foarbyld fan de Fryske gemeenten folgje.”

Jan Dijkstra, wethouder in gemeente Waadhoeke, voegt toe:
“Bermgêrs wurdt no faak noch sjoen as ôffal en dat is spitich en net nedich. Yn in tiid weryn as we werom wolle en moatte nei sirkulair wurkje, sjogge we just de grutte wearde fan it materiaal. It gêrs wurdt by ús ekologysk beheard en wat is it dan moai dat we it lokaal mei koarte ôfstannen, fia ús boeren werom bringe yn de kringloop. Lange tiid hiene we dêr net echt oandacht foar, mar dy tiid is foarby. Dit is better foar boer, boarger, beurs en miljeu.”

Over Agricycling
Agricycling is een coöperatie van boeren die samen met gemeenten werkt aan een duurzamere toekomst. Door lokale reststromen – zoals bermgras en snoeihout – te verwerken tot compost, ontstaat een circulaire samenwerking tussen stad en platteland. Zo bouwt Agricycling aan een landbouwsysteem dat bijdraagt aan een gezonde bodem, minder CO₂-uitstoot en een duurzame samenleving. Het initiatief is inmiddels ook in opkomst buiten Friesland. In onder andere Groningen, Utrecht en Zuid-Holland worden stappen gezet om soortgelijke samenwerkingen tussen boeren en gemeenten op te starten. Daarmee groeit Agricycling uit tot een landelijke beweging richting circulaire landbouw.